Przegalina, lodołamacze

Podpisaniem protokołu odbioru 17 grudnia br. zakończono prace budowlane przy przebudowie węzła wodnego Przegalina. Jest to największa inwestycja realizowana w ramach projektu Kompleksowe Zabezpieczenie Przeciwpowodziowe Żuław – Etap II – Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku.

Inwestycja o nazwie: „Przebudowa stopnia wodnego Przegalina na rzece Martwej Wiśle” obejmowała przebudowę śluzy Południowej i remontu zabytkowej śluzy Północnej, w tym  modernizację infrastruktury związanej z działaniem  śluzy oraz prace konserwatorskie w zabytkowej części węzła wodnego Przegalina.

Koszt realizacji inwestycji wynosił 65,5 mln zł. Umowę podpisano we wrześniu 2019 r. 

Modernizacja śluzy Południowej dotyczyła remontu komory śluzy oraz przebudowy automatyki jej maszynowni. W zakresie prac znalazł się również remont umocnień brzegowych. Zbudowano zaplecze socjalno-gospodarcze oraz magazynowe przeznaczone do użytku przez pracowników PGW WP obsługujących pracę śluzy jak i załogę flotylli lodołamaczy. Zaplecze składa się z trzech budynków. Kompleksowy remont tego obiektu hydrotechnicznego przyczyni się do zwiększenia ochrony przeciwpowodziowej Gdańska i Żuław oraz umożliwi bezpieczną żeglugę po Wiśle. Zakończenie tej inwestycji było  szczególnie oczekiwane przez przedsiębiorstwa żeglugowe i środowisko żeglarzy. Węzeł wodny Przegalina stanowi bowiem ważny element międzynarodowej drogi wodnej E40 łącząc Wisłę – poprzez Martwą Wisłę – z portem w Gdańsku, a tym samym zabezpiecza żeglugę od Morza Czarnego do Bałtyku.

W czasie prac przeprowadzony został remont komory śluzy Północnej, remont budynku starej maszynowni i mechanizmów oraz rozbudowa zaplecza technicznego i bazy dla postoju jednostek pływających Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku, w tym lodołamaczy.Zbudowano stały pomost dla lodołamaczy wraz ze stanowiskami do zasilania oraz pomost pływający dla mniejszych jednostek pływających. Długość pomostu stałego dla lodołamaczy wynosi 360 m.

W ramach zagospodarowania terenu położono nowe nawierzchnie dróg wewnętrznych, nawierzchnie placów utwardzonych na terenie międzyśluzia oraz wokół zabytkowej maszynowni śluzy Północnej. Nawierzchnie te zostały wykonane z kostki kamiennej oraz płyt granitowych. Wykonano również prace związane z humusowaniem wszystkich powierzchni zielonych na terenie miedzyśluzia.

Wykonawcą inwestycji było przedsiębiorstwo Strabag Sp. z o.o.

Stan śluzy w Przegalinie przed i po zakończeniu przebudowy:

 

Dwie śluzy

Węzeł wodny w Przegalinie składa się z dwóch śluz: śluzy Południowej, powstałej w latach 1975-1982, oraz zabytkowej śluzy Północnej, wybudowanej w 1895 roku. Śluza Północna została zamknięta w 1992 roku oraz wpisana do rejestru zabytków. Aktualnie pełni funkcję bazy dla lodołamaczy Wód Polskich. Warto podkreślić, że zostały w niej zachowane wszystkie urządzenia hydrotechniczne. Śluza Południowa zbudowana została w miejscu połączenia rzeki Wisły z Martwą Wisłą i jest obecnie jedynym stopniem wodnym na drodze wodnej Wisły Gdańskiej. Długość użytkowa komory śluzy Południowej w Przegalinie wynosi 188,37 m, a szerokość 11,91 m. Różnica poziomów wody dolnej i górnej wynosi maksymalnie 1,7 m.

Projekt Żuławski

Inwestycja „Przebudowa stopnia wodnego Przegalina” jest jednym z pięciu zadań realizowanych w ramach projektu pn. "Kompleksowe zabezpieczenie przeciwpowodziowe Żuław – Etap II – Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku". Projekt przyczyni się do odbudowy i modernizacji systemu ochrony przeciwpowodziowej wpływającego bezpośrednio na wzrost potencjału dla zrównoważonego rozwoju Żuław Wiślanych. Wśród zadań Projektu znajdowałą się również odbudowa 19 ostróg na Wiśle, budowa wrót sztormowych na rzece Tudze, badania batymetrii dna ujścia Wisły oraz rozbudowa Systemu Monitoringu Ryzyka Powodziowego (SMoRP). Budżet całego Projektu wynosi 130 mln zł. Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020. w 85 proc., Skarb Państwa dofinansował projekt w wysokości 15 proc.