Rozpoczęły się prace budowlane prowadzące do realizacji projektu „Ochrona wybranych siedlisk i gatunków priorytetowych Ostoi Słowińskiej PLH220023 i Pobrzeża Słowińskiego PLB220003”. Wody Polskie realizują projekt przy współpracy ze Słowińskim Parkiem Narodowym. Celem projektu jest przywrócenie naturalnego charakteru rzece Łupawie, przy jednoczesnym polepszeniu ochrony przeciwpowodziowej.
Zrealizowano do tej pory 25 proc zadania.
Wykonano umocnienie lewego oraz częściowo prawego brzegu rzeki Łupawy, za pomocą palisady oraz kiszki faszynowej wraz z rzutem kamiennym. Jednocześnie wykonywana jest modernizacja wału zapasowego. Równolegle odcinkowo trwa rozbiórka wału głównego.
Zdjęcia z prac. Fot. Wojciech Żydyk
Inwestycja zlokalizowana jest na południe od miejscowości Smołdzino, od strony zachodniej teren inwestycji przylega do góry Rowokół. Roboty budowlane rozpoczynają się ok 210 m w górę rzeki od Elektrowni Wodnej Smołdzino.
Rzeka Łupawa na wskazanym odcinku została zmieniona ręką człowieka z naturalnie meandrującej rzeki w kanał, na potrzeby budowy Elektrowni wodnej w Smołdzinie, sama elektrownia wybudowana została w roku 1912. Daje nam to ponad 100 lat, w ciągu których rzeka zatraciła swój pierwotny charakter.
Źródło: Słowiński Park Narodowy https://lifenaturaslowinska.pl
Całą inwestycję można podzielić na dwa etapy, etap związany z ochroną przeciwpowodziową oraz etap związany z działaniami renaturyzacyjnymi.
W tym celu linia zabezpieczenia terenów przyległych zostanie przeniesiona z wału znajdującego się przy rzece, na wał traktowany obecnie jako zapasowy. Aby przystosować wał zapasowy do niezbędnych standardów, przewiduje się wbicie w osi wału ścianki szczelnej, wzmacniającej korpus i zmniejszającej filtrację w okresie przechodzenia wód powodziowych. Ponadto wzmocnienie wału polegać będzie na dostosowaniu rzędnej i gabarytów wału (szerokość korony, nachylenie skarp) do wymaganych przepisami dla IV klasy budowli hydrotechnicznych.
Po tym, gdy linia zabezpieczenia przeciwpowodziowego zostanie już wykonana, będzie można przejść do etapu związanego z działaniami renaturyzacyjnymi. W związku z tym przewiduje się rozszczelnienie wału głównego licząc od rozwidlenia w górę rzeki (na południe), przez całkowitą lub częściową jego likwidację zależnie od odcinka wału. Rozbiórka nie może być niższa niż rzędna średniego poziomu wody w rzece (SW), dzięki temu rozwiązaniu przywrócimy polderowi, obecnie odciętemu wałem przy rzece, naturalnego cyklu zalewania wodami powodziowymi, spływającymi do koryta po przejściu fali powodziowej. Rozbiórka wału pozwoli na jednoczesne połączenie dwóch starorzeczy prawobrzeżnych, które razem z polderem były odcięte od naturalnego zasilania wodą z rzeki.
W międzyczasie, ze względu na stan i rodzaj pięciu starorzeczy na brzegu lewym (od strony góry Rowokół), przewiduje się usunięcie przeszkód (kłody gałęzie) z połączeń starorzeczy z rzeką ewentualne ich niewielkie pogłębienie (ok. 20 cm) oraz doświetlenie przez punktowe usunięcie wyselekcjonowanych drzew.
Dodatkowo, zaplanowane zostały prace związane z zabezpieczeniem dwóch fragmentów skarp podlegających erozji, na łącznej długości ok. 200 m. Obecnie postępująca erozja na wklęsłym brzegu stanowi zagrożenie dla drogi znajdującej się u podnóża góry Rowokół. W celu zabezpieczenia brzegów przewiduje się wykonanie pełnej palisady drewnianej. Dodatkowo, przy drodze wykonany zostanie od strony brzegu drugi rząd palisady z kiszkami, jednocześnie zastosowany zostanie narzut kamienny w celu zabezpieczenia całości przed erodowaniem.